TÜRKİYE GAYRİMENKUL PAZARI GÖRÜNÜMÜ İLK YARI 2023

EKONOMİK GÖRÜNÜM

Yeni dönemde ekonomiye yön verecek para politikaları belirleniyor

Türkiye ekonomisi, 2023 yılının birinci çeyreğinde, önceki yılın aynı çeyreğine göre yüzde 4 oranında büyüme kaydetmiştir. Dünya Bankası ise Haziran ayında Türkiye için büyüme beklentisini yüzde 2,7’den 3,2’ye yükselttiğini açıklarken, gelecek yıl için olan tahminini de yüzde 4’ten yüzde 4,3’e çıkarmıştır. IMF de yayımladığı Dünya Ekonomik Görünüm raporunda Türkiye'nin 2023 yılı büyüme tahminini 0,3 puan artırarak yüzde 3'e yükseltirken Dünya Bankası’nın aksine 2024 için olan büyüme tahminini yüzde 2,8’e düşürmüştür. Moody’s ise Mart ayında yayınladığı raporda Türkiye ekonomisinin bu yıla ilişkin büyüme tahminini yüzde 2'den yüzde 2,3'e, 2024'e ilişkin büyüme tahminini ise yüzde 3'ten yüzde 4'e yükseltilmiştir.

OFİS PAZARI

Ofis birincil kiraları ABD $ bazında beş yılın en yüksek seviyesi ile zirvede yerini koruyor

2023 yılının ilk yarısında İstanbul ofis pazarında genel arz 6,46 milyon m² olarak sabit kalmıştır. Yılın ilk çeyreğinde gerçekleşen kiralama işlemleri toplamı ise 34.589 m² iken, ikinci çeyrekte 72.603 m² kaydedilmiştir. Böylece yılın ilk yarısında gerçekleşen kiralama işlemi toplamı 107.192 m²’ye ulaşmıştır. Bir önceki yılın aynı dönemine kıyasla ise %50’den fazla düşüş göstermiştir. Ayrıca, inşaat maliyetlerinin yükselmesiyle şirketlerin ilk yatırım maliyetlerinin artmış olması hazır ve 2.el dekorasyonlu ofislere olan talebi arttırmıştır. Pandemi döneminde de rağbet gören hazır ofislerin boşluk oranlarının azaldığı ve bu durumun kiralar üzerinde yukarı yönlü bir baskı yarattığı görülmektedir. 

PERAKENDE PAZARI

13 yıl aradan sonra Abdi İpekçi Caddesi tekrar en pahalı cadde

2023 yılının ilk yarısında, cadde ve alışveriş merkezlerindeki yoğun talep nedeniyle yüksek doluluk oranları gözlemlenmektedir. Ancak kısıtlı arza rağmen markalar büyüme stratejilerini sürdürmeye devam etmektedir. İstanbul ana caddeleri birincil kira seviyesi bu çeyrekte de dolar bazında bir önceki yılın aynı dönemine oranla %144,4 oranında ciddi bir artış kaydetmiştir. Aynı şekilde iyi performans gösteren alışveriş merkezlerinde de kira artışları dikkat çekmektedir. Caddelere olan yüksek talep ve yüksek doluluk oranları, birincil kiraların yüksek seyretmesine neden olmuştur.

SANAYİ VE LOJİSTİK

Metrekare kiraları dolar bazında geçen yıla kıyasla %33 artarken, son 15 yılın en yüksek seviyesinde

Mevcut verilere göre, depo alanı kiralama faaliyetlerinde ikinci çeyrekte birinci çeyreğe göre daha fazla işlem gerçekleşerek yılın ilk yarısında toplam 63.000 m² kiralama işlemi gerçekleşmiştir. Geçen dönemlerde olduğu gibi mevcutta nitelikli depo arzı kısıtlı olup, kullanıcılar tarafından büyük kapalı alana sahip depolara olan talep fazladır. Bir önceki çeyreğe kıyasla birincil kiralarda önemli bir artış olmazken bir önceki yıla oranla %33,3’lük önemli bir artış gerçekleşmiştir.

KONUT PAZARI

2023'ün ilk yarısında Türkiye konut satışlarında %22,1'lik azalış kaydedildi

2023’ün ilk yarısında bir önceki yılın aynı dönemine kıyasla %22,1’lik azalışla 565 bin 779 adet olarak gerçekleşmiş ve böylece konut satışları geçen yılın altında kalmıştır. Ayrıca ipotekli satışlar bir önceki yılın aynı dönemine kıyasla %28,6 oranında azalarak 121.530 olarak gerçekleşmiştir. Bununla birlikte, birinci el konut satışları bir önceki yılın aynı dönemine kıyasla, %17,9 azalışla 171 bin 158 olarak gerçekleşirken, ikinci el konut satışları ise %23,8 azalışla 394 bin 621 olarak kaydedilmiştir.

OTEL PAZARI

Dolulukta düşüş devam ederken fiyatlar artıyor

2023 yılının ilk 6 ayında, Türkiye’ye gelen yabancı ziyaretçi sayısı bir önceki yılın aynı dönemine göre %74 oranında belirgin bir artışla 19.6 milyon kaydedilmiştir. İstanbul’a ise geçen yılın aynı dönemine oranla %50 oranında artışla 7.9 milyon gelen yabancı ziyaretçi sayısı kaydedilmiştir. Türkiye otel dolulukları bir önceki yılın aynı dönemine oranla %12,4 azalarak %52 kaydedilirken; İstanbul’da %13,7 azalarak %59 olarak kaydedilmiştir. Avrupa’da ise 2023 yılının ilk 6 ayında; ortalama doluluk oranı %66,5 ile Türkiye ortalamasını geride bırakmıştır.