Kargo Süreçlerinde Teknolojik Dönem

Son yıllarda e-ticaret sektöründeki gelişmeler ve yüksek büyüme oranlarının ana itici gücü olarak kargo ve lojistik sektörleri öne çıkmakta. Özellikle mobil cihaz penetrasyonun artması, kartlı ödeme sistemi kullanımının toplum genelinde yaygınlaşması ve internetin bir ticaret mecrası olarak gelişmesini tamamlaması, e-ticaret platformlarının büyümesine önemli destek sağlıyor.

Satılan ürünün kalitesi ve satış sonrası destek kadar önemli olan ve neredeyse tamamen dış kaynak kullanımıyla çözülen teslimat süreçlerinin pürüzsüzlüğü ise bu noktada en ayırt edici etken haline gelirken, e-ticaret şirketlerinin kargo hizmeti sağlayan partnerleriyle olan ilişkileri de gün geçtikçe derinleşip karmaşıklaşıyor. Önümüzdeki yıl global ölçekte 4 trilyon dolar büyüklüğe erişmesi beklenen e-ticaret sektörünün yürüttüğü en büyük operasyonlardan biri olan ve ürünle son tüketicinin buluşmasını sağlayan kargo süreçleri ise teknolojideki son gelişmelerle buluşarak yeni çağa uyum sağlamaya çalışıyor.

Dünya Ekonomik Forumu’nun 2018 yılında yayınladığı rapora göre, teknoloji adaptasyonu en yüksek sektörlerden biri olan ve uluslararası taşımacılıktan depolama süreçlerine kadar teknolojinin sağladığı birçok fırsatı avantaja çeviren lojistik sektörü, global e-ticaret sektörünün yüzde 90’ını doğrudan ilgilendiren ve lojistik süreçlerinin son basamağı olan kapıya teslimat süreçlerinde ise teknolojik çözümlerden yeterince yararlanamıyor. Yıllık bazda yüzde 20 büyüyen e-ticaret sektörünün bu alandaki ihtiyaçlarının önümüzdeki yıllarda da yüksek hızda büyüyeceği hesaba katıldığında lojistiğin son bacağı olan tüketici kargo süreçlerinin teknolojiyle olan zayıf ilişkisinin bir an önce gelişmesi ise oldukça büyük bir önem arz ediyor. Peki dünyada kullanılmaya başlanan, ülkemizde ise farklı lokalleştirmelerle kendine yer bulmaya çalışan kargo teknolojilerine örnek olarak ne verilebilir?

Drone veya teslimat robotları gibi deneysel boyutta kalan ve mevcut kamusal düzen sebebiyle uzun bir süre daha da çok küçük alanlarda ve çok limitli müşterilere hizmet getirecek olan teknolojileri bir yana bırakacak olursak, kargo süreçlerine yeni bir soluk getiren teknolojilerin başında yapay zeka çözümlerinin geldiğini söyleyebiliriz.

Bilişsel otomasyonu kullanarak hem trafiği, hem teslimat görevlisinin tercihlerini, hem de alıcının geçmişte gösterdiği davranışları hesaba katarak kargo teslim süreçlerini uygulanabilir, pratik ve faydacı bir zaman akışına oturtmayı başarabilen yapay zeka çözümleri; gelecekte neredeyse tüm kargo şirketlerinin tercih etmek zorunda kalacağı yeni nesil bir çözüm olarak görülüyor. Sahadan aldığı tüm verileri işleyerek teslimat takvimini ve zaman çizelgesini akılcı bir şekilde esneten bu teknolojiler, kargo şirketlerinin en büyük sorunlarından biri olan ürün ile alıcıyı tek seferde ve arzu edilen zamanda buluşturma hedefine ulaşmak için oldukça etkin bir çözüm sunuyor. Alıcıya gerçek zamanlı olarak kargoyu takip etme imkanı sunan bu teknoloji, şüphesiz ki yapay zeka hesaplamalarıyla birlikte çok küçük aralıklarla teslimatın ne zaman yapılacağı hakkında bilgiyi de alıcıyla paylaşıyor. Kargo süreçlerini kolaylaştırmak için hizmete alınan ve teknolojik adaptasyonlarla zenginleştirilmiş bir başka alternatif ise yavaş yavaş Türkiye’deki büyük şehirlerde de gözlemlenmeye başlanan teslimat noktaları. Mobil cihaz üzerinden rezerve edilen posta kutularına kargo görevlilerinin teslimat yapabilmesine olanak veren bu yeni nesil çözüm, nesnelerin interneti teknolojisinin lojistik sektörüyle buluşmasına güzel bir örnek olarak gösteriliyor. Mobil teknolojilerin kargo sürecine getirdiği bir başka güçlü alternatif ise kitle kaynak çözümleri (crowdsourcing). Kendi adına ve kendi aracıyla serbest çalışanların mobil platformlar üzerinden organize olduğu ve yoğunlukla kent içi teslimat işini üstlendiği, talebe bağlı olarak şekillenen ve geleneksel teslimat sürecinin teknolojik çözümlerle harmanlanmasıyla ortaya çıkan bu yeni kanal, e-ticaret şirketlerinin en büyük operasyonel zorluklarından biri olan aynı gün teslimata olanak sağlıyor.

Türkiye’deki e-ticaret sektörünün, dünyadaki dengi ekonomilere oranla daha hızlı büyüdüğü yıllarda yaşarken son teknolojilerin platformu doğrudan etkileyen kalemler kadar bu platformların iş ortaklığı yürüttüğü sektörlerde de yüksek bir hızda yaygınlaşması kaçınılmaz görünüyor. Türkiye’deki e-ticaret müşterilerinin en çok şikayet ettiği kalemlerden biri olan kargo süreçlerinin ise dünyadaki son trendlerden ilham alarak gerekli hamleleri yapması hem e-ticaret sektörünün hem de kargo sektörünün geleceği için oldukça büyük önem taşıyor.