KARBON HAKKINDA HER ŞEY
Şirketler genellikle “karbon nötr” olmaktan veya “sıfır karbon” hedeflemekten bahseder, ancak bu aslında ne anlama geliyor?
Karbon, şirketlerin yönetim kurulu çerçevesinde daha sık ortaya çıkan bir terimdir. KOVID-19 ile bu konu daha sık gündeme gelmeye başlamıştır. Geçtiğimiz yıl ofislerde daha az insan olması nedeniyle, günlük iş operasyonlarındaki değişikliklerle birlikte karbon salınımında önemli azalmalar sağlandı ve birçok şirket daha sürdürülebilir olma arayışında avantajlı hale geldiler. Artık işletmeler KOVID-19’un ötesine bakmaya başladıkça, karbon azalımını iklim değişikliğini hafifletmek, çalışanları işe almak ve elde tutmak, müşterilerine, hissedarlarına ve paydaşlarına daha iyi hizmet vermek için kritik bir adım olarak görmektedirler. Ancak kaybedecek çok zamanımız yok.
İklim bilimi, son zamanlarda yayınlanan Hükümetlerarası İklim Değişikliği Paneli (IPCC) Raporu ile daha da sağlam ve endişe verici hale geldi. Paris İklim Anlaşması’nda belirlenen iklim değişikliğini sınırlamak için 2°C hedefinin artık ekosistemlerimizi ve ekonomimizi iklim değişikliğinin en kötü etkilerinden korumak için yeterli olmadığını öne sürüyor.
Bu uyarılara yanıt olarak yatırımcılar, Çevresel, Sosyal ve Kurumsal Yönetim (ESG) ölçütlerine her zamankinden daha fazla odaklanıyor. Ocak-Kasım 2020 tarihleri arasında, yatırım fonları ve borsada işlem gören (ETF’ler) fonlardaki yatırımcılar, sürdürülebilir varlıklara küresel olarak 288 milyar dolar yatırım yaptı, bu 2019’un tamamına göre yüzde 96’lık bir artış.1 Neden? Çünkü ESG’ye odaklanan ve karbon ayak izini azaltan şirketlerin emsallerinden daha iyi performans gösterirken daha sağlam yatırımlar sunduğunu anlamaya başlıyorlar.
Müşterilerden gelen talep, yatırımcılardan ve kendi çalışanlarından gelen baskıyla, “sıfır karbon” olma taahhüdünde bulunan şirketlerin sayısı son birkaç yılda arttı ve birçoğu hedeflenen zaman çizelgesini 2050’deki ilk hedeflerinden 2030’a kaydırdı.
Ancak iddialı hedefler belirleyen, “karbon nötr” olmaktan veya “sıfır karbon” elde etmekten bahseden çok sayıda şirket varken, bu aslında ne anlama geliyor?
KARBON NÖTR
Sera gazı (GHG) salınımı, üretilen miktar için eşdeğer miktarda karbonu “dengeleyerek” veya atmosferden uzaklaştırarak dengelemek. Bu, yenilenebilir enerji üretimi veya yeniden ağaçlandırma gibi ‘karbon dengeleme’ projelerine yatırım yaparak başarılabilir.
SIFIR KARBON
Üretilen emisyonları ve dünya atmosferinden uzaklaştırılan emisyonları dengelemek amacıyla sera gazı (GHG) emisyonlarını azaltma taahhüdü.
‘Karbon nötr’ olmak veya ‘sıfır karbon’ a ulaşmakKarbon nötr, kuruluşların atmosfere saldıkları karbon miktarını başka bir yerde eşdeğer miktarda karbon azaltımı ve/veya tasarrufu yoluyla –“telafi etmesini” veya dengelemesini tanımlamak için kullanılan bir terimdir. Sıfır karbon ise, kuruluşların operasyonlarını sürdürmesi sırasında üretilen tüm karbonun, atmosferden eşdeğer miktarda karbonu uzaklaştıran bir projeye yatırım yapılması gerektiği anlamına gelir.
Çoğu kuruluş, emisyonları azaltmak, temiz enerji kaynaklarını kullanmak ve kalan emisyonları dengelemek gibi hedeflerine ulaşma amaçlı stratejileri benimsediğinden, bu terimler günümüzde sıklıkla birbirinin yerine kullanılmaktadır. Tüm bir kuruluşa veya yalnızca işleriyle ilgili belirli “kapsamlara” başvurabilirler. Nasıl tanımlandığına bakılmaksızın, sıfır emisyon elde etmek için esasen üç farklı adım vardır:
1.Ana Hat Belirleyin. Ticari faaliyetlerden kaynaklanan karbon emisyonlarını ve diğer sera gazı emisyonlarını hesaplayın.
2.Emisyonları Azaltın. Artırılmış verimlilik ve yerinde yenilenebilir enerji yatırımları yoluyla mümkün olan her yerde emisyonları azaltın.
3. Karbon denkleştirmeleri satın alarak kalan emisyonları dengeleyin.
Teknik olarak şirketler, elektrik emisyonlarını ve karbon emisyonlarını dengelemek için yenilenebilir enerji kredileri (REC’ler) satın alarak birkaç gün gibi kısa bir sürede karbon nötr hale gelebilirler. Çoğu şirket, REC’leri veya denkleştirmeleri satın almadan önce emisyonlarını azaltmayı hedefler – bu sıfır karbon teriminin yükselişinin ve popülerleşmesinin sebebidir. Diğer firmalar önce REC’leri satın alır, ardından enerji azaltma stratejilerini uygulamaya çalışır.
Evden Çalışma ile karbon salınımını azaltmak
Konu karbon azaltma olduğunda her bireyin bir rolü vardır. Evden Çalışma sürecinde karbon salınımını azaltmanın 6 yolu:
- Kışın sıcak havayı içeride tutmak ve yazın güneşin ısısını dışarıda tutmak için perdeleri geceleri kapatın.
- Gerekmediğinde veya kullanılmadığında aydınlatmaları ve elektronik cihazları kapatın.
- LED ampulleri kullanmak için aydınlatma armatürlerinizi güçlendirin.
- Isıtma ve iklimlendirme sistemlerinizi mevsimsel olarak kontrol ettirin ve ayarını yaptırın, filtrelerinizi değiştirin.
- Bir ev enerji uzmanına evinizin enerji denetimini yaptırın.
- Elektriğe geçerek gaz kullanımını azaltın.
Karbon emisyonları genel olarak üç kapsamda sınıflandırılır:
KAPSAM 1 :Sahip olunan veya kontrol edilen kaynaklardan gelen doğrudan emisyonları kapsar.
KAPSAM 2 :Raporlayan şirket tarafından tüketilen satın alınan elektrik, buhar, ısıtma ve soğutma üretiminden kaynaklanan dolaylı emisyonları kapsar.
KAPSAM 3 :En geniş kategoridir ve bir şirketin değer zincirinde meydana gelen diğer tüm dolaylı emisyonları içerir.
Müşteriler, çalışanlar, yatırımcılar ve diğer paydaşların tümü; şirketinizin çevresel performansı ile yakından ilgilenerek, gün geçtikçe işletmelerin iklim değişikliğine karşı sorumluluk almalarını talep ediyorlar. Şirketinizin karbon ayak izini hesaplamak, şirketinizin küresel ısınmaya katkısını anlamak için gerekli bir adımdır, böylece onu azaltmanın yollarını belirleyebilirsiniz, ancak bu nasıl elde edilir?
Ne yazık ki, karbon nötrlüğünün tanımı belirsizdir ve giderek daha yaygın olarak kullanılmaktadır. Bunun yerine, iklim değişikliğine bağlılıklarını göstermek isteyen şirketler, Paris İklim Anlaşması’nda belirtilen küresel sıcaklık artışlarını 1.5°C ve 2°’nin altında tutmak için gereken karbon salınım azaltımına uyumlu olup olmadığını bağımsız olarak değerlendiren Bilime Dayalı Hedefler girişimini (SBTi) giderek daha fazla benimsemektedir. Bir şirket doğru yolda değilse, SBTi, şirketin nihai hedefine ve zaman çizelgesine ulaşmak için her yıl ihtiyaç duyulan azaltma sayısını belirlemede şirkete rehberlik eder. Birçok kuruluş, 1990’ların sonlarında başlayan kurumsal GHG muhasebesi ve raporlaması için uluslararası bir standart olan sera gazı (GHG) protokolü ile zaten uyumludur. Buna ek olarak, daha fazla şirket emisyon hedefleri ve REC satın alımları için üçüncü taraf doğrulaması yapmayı tercih ediyor. REC’ler, REC’leri desteklemek için kullanılan projelerin geçerliliğini kanıtlamak için bir üçüncü taraf sertifikası olan e-Green kullanılarak zaten sertifikalandırılmıştır. Benzer şekilde, karbon telafileri, geçerliliklerini kanıtlamak için doğrulanmış karbon standardına (VCS) göre onaylanmıştır.
Bizi neler bekliyor? Müşteriler için sonraki adımlar iki aşamalıdr. Yeni başlıyorsanız, karbon ve GHG ile ilgili her konuda kendinizi eğitmenin tam zamanı. Karbon ayak izinizi azaltmanın değerleriniz ve hedeflerinizle uyumlu olup olmadığını belirlemek için ekibiniz ve kilit paydaşlarla birlikte çalışabilirsiniz. Herhangi bir karbon nötrlüğü hedeflemeye karar verirseniz, ekibinizde süreç boyunca size rehberlik edebilecek birinin olması faydalı olacaktır.
Sürdürülebilirlik ve karbonu azaltma konusunda deneyimli iseniz, sonraki adımınız SBTis ile uyumlu olduğunuzdan emin olmak ve programınızın üçüncü taraflarca doğrulanmasını sağlamak olacaktır. Başka bir girişim, karbon nötrlüğü zaman çizelgenizi yükseltmek olabilir.
Karbon yolculuğunuzun neresinde olursanız olun, bu girişimler sizin ve şirketinizin gezegenin daha iyi koruyucuları olmanıza yardımcı olacak, yatırımcıların ilgisini artıracak ve çalışanlarınıza ve müşterilerinize onlara ve gelecek nesillere olan bağlılığınızın arkasında durduğunuzu kanıtlayacaktır.
Sera gazı ve karbon emisyonlarını azaltmak, Paris İklim Anlaşması’nın gerekliliklerini yerine getirmek ve gezegenimizi sürdürülebilir bir gelecek yoluna koyarken iklim değişikliğinin zararlı etkilerini azaltmak için kritik öneme sahiptir. Bu, şirketler için önemlidir çünkü artık sadece hissedarlara karşı sorumlulukları yoktur, aynı zamanda çalışanlar ve dahil oldukları topluluklara karşı da sorumlulukları vardır.
Karbon ve sera gazı (GHG) azaltımı arasındaki fark nedir?
Endüstri, genellikle atmosferik ısınmaya neden olan tüm gazlar için her şeyi kapsayan bir terim olarak ‘karbon’ kullanır. Bazı gazlar diğerlerinden çok daha fazla ısınmaya neden olur, bu nedenle her birine küresel ısınma üzerindeki etki derecesine göre bir çarpan atanır. Bu zararlı gazlar topluca Sera Gazları (GHG) olarak bilinir ve şunları içerir:
• Karbon dioksit (CO2)
• Metan (CH4)
• Azot oksit (N2O)
• Hidroflorokarbonlar (HFC’ler)
• Perflorokarbonlar (PFC’ler)
• Kükürt heksaflorür (SF6)
• Azot triflorür (NF3)
Bilime Dayalı Hedefler Girişimi (SBTi)
SBTi, bir kuruluşun iklim bilimi ile uyumlu karbon azaltma hedefleri belirleyip belirlemediğini onaylayan bir üçüncü taraf hedef onay kuruluşudur; başarıyıteyit etmezler. Önemli birkaç kuruluş aşağıda belirtilmiştir:
CDP: CDP (eski adıyla Karbon Saydamlık Projesi), şirketlerin çevresel etkilerini açıklamalarına yardımcı olan, kar amacı gütmeyen uluslararası bir kuruluştur.
DJSI: Dow Jones Sürdürülebilirlik Endeksi (DJSI), kurumsal ekonomik, çevresel ve sosyal performans analizine dayalı olarak halka açık binlerce şirketin sürdürülebilirlik performansını değerlendirir.
EcoVadis: EcoVadis Derecelendirmesi, Çevre, Çalışma ve İnsan Hakları, Etik ve Sürdürülebilir Tedarik etkileri dahil olmak üzere çok çeşitli finansal olmayan yönetim sistemlerini kapsar.
EPCs: Enerji performans sertifikaları (EPC’ler), binaların enerji verimliliğini özetleyen bir derecelendirme çerçevesidir.
GRESB: 120’den fazla kurumsal ve finansal yatırımcı, yatırımlarını izlemek ve daha sürdürülebilir bir reel varlık endüstrisine yol açan kararlar almak için GRESB verilerini ve karşılaştırmalarını kullanıyor.
GRI: Küresel Raporlama Girişimi (GRI), kuruluşların raporlama yapması için ortak bir dil oluşturan sürdürülebilirlik raporlaması için küresel standart belirleyicidir.
SASB: Sürdürülebilirlik Muhasebesi Standartları Kurulu, şirketler ve yatırımcılar arasında finansal malzeme hakkında iletişimi kolaylaştıran ESG konularında sektöre özel açıklama standartları oluşturur.
SFDR: SFDR’nin (Sürdürülebilir Finans Açıklama Yönetmeliği) temel amacı, finansal piyasa katılımcılarının bir yandan “yeşilgöz boyama” (greenwashing) ile mücadele ederken bir yandan da büyümeyi sürdürülebilir şekilde finanse edebilmelerini sağlamaktır.
TCFD: İklimle İlgili Finansal Açıklamalar Görev Gücü (TCFD), iklimle ilgili finansal bilgilerin raporlanmasını iyileştirmeyi ve artırmayı amaçlamaktadır.
UNPRI: Sorumlu Yatırım Prensipleri, sürdürülebilirlik ilkelerini uygulamak için birlikte çalışan, Birleşmiş Milletler tarafından desteklenen uluslararası bir yatırımcı ağıdır.
UNSDGs: BM Sürdürülebilir Kalkınma Hedefleri (SDG’ler), “herkes için daha iyi ve daha sürdürülebilir bir geleceğe ulaşmak için bir plan” olarak tasarlanmış, birbiriyle bağlantılı 17 küresel hedeften oluşan bir koleksiyondur.
İndirmek için tıklayın: Karbon Hakkında Her Şey.pdf
Cushman & Wakefield Türkiye
